Fotografia sportowa

Fotografia artystyczna, fotografia ‘wyższych lotów’ niż to co robimy na co dzień do rodzinnej kolekcji, dzieli się na kilka mniejszych, bardziej specyficznych rodzajów, takich jak fotografia portretowa, pejzażowa czy sportowa. Każda z nich cechuje się nieco inną estetyką, treścią i sposobem przekazu. Każda też kładzie nacisk na nieco inny aspekt fotografowanego obiektu. Wśród nich z całą pewnością na uwagę zasługuje fotografia sportowa, która jest w sposób szczególny interesująca i pasjonująca.
Przede wszystkim warto zdawać sobie sprawę z tego, że nie jest łatwo zrobić dobre sportowe zdjęcie. Żeby to uzyskać trzeba mieć doskonale opanowany warsztat zarówno teoretycznie, jak i praktycznie. Przydałoby się również doświadczenie, które powoduje, że pewne decyzje dotyczące robienia zdjęć podejmowane są intuicyjnie. Fotografia sportowa cechuje się bowiem dużą dynamiką nie tylko samego zdjęcia, ale również procesu jego robienia. Trzeba mieć doskonałe wyczucie chwili i świetną znajomość danej dyscypliny by móc uchwycić sportowca w najważniejszym dla niego momencie.
Pod względem tematyki, fotografia sportowa jest bardzo jednoznaczna, jak wskazuje na to jej nazwa. Zdjęcia dotyczą wydarzeń sportowych, sportowców i momentów, w których zdobywają oni mistrzostwa, wygrywają z innymi czy też ponoszą spektakularne porażki. To zdjęcia pełne akcji, intensywności, emocji i uczuć wypisanych praktycznie na twarzy. Wysiłek, adrenalina i ogromne skupienie powodują, że często na twarzach sportowców pojawiają się najdziwniejsze grymasy. Ich uchwycenie, w połączeniu z kontekstem – walką, zwycięstwem lub porażką – może się okazać bardzo ciekawe, intrygujące i cenne. Żeby jednak było to możliwe, decyzję o zrobieniu zdjęcia należy podjąć w ciągu zaledwie kilku chwil, czasem wręcz w ułamku sekundy. To ważne, by mieć to wszystko na uwadze, ponieważ jest to klucz do udanej fotografii.
Estetyka fotografii sportowej także rządzi się swoimi własnymi prawami. Przede wszystkim zdjęcia muszą być maksymalnie naturalne. To właśnie ich naturalność przemawia za ich niezwykłością. Tu nie ma zbytnio miejsca na retusze czy łagodzenie jakiejkolwiek formy. Trzeba starać się oddać wszystko dokładnie tak jak jest. Przecież złagodzony grymas straciłby na swojej niezwykłej mocy i wyrazie. Jednocześnie byłoby w tym coś bardzo nienormalnego, że wielkiemu przeżyciu towarzyszy łagodna twarz.
Ważne jednak by zdjęcie, na które jest dosłownie chwila, wykonane było poprawnie jeżeli chodzi o doświetlenie i wyostrzenie. Musi być ono wyraźne. Dobrze wyglądają tu zdjęcia, które mają bardzo małą głębię ostrości, co powoduje, że sportowiec jest wyraźny a jego tło już nieco mniej ostre. To ciekawe ujęcie, które gwarantuje dodatkowo podkreślenie emocji i ogromnych przeżyć jakie towarzyszą danemu wydarzeniu sportowemu.
Widać zatem wyraźnie, jak ważne jest odpowiednie przygotowanie do wykonywania fotografii sportowej. Nie ma tu czasu ani szans na pomyłki, bo powtórki ujęcia po prostu nie będzie. Nie ma na to najmniejszych możliwości. Dlatego też, często za tego typu fotografię biorą się jedynie bardzo doświadczeni i bardzo ambitni fotografowie, którzy na swoim fachu znają się doskonale, a podjęcie właściwej decyzji nie stanowi dla nich problemu, bo mają do tego odpowiednią bazę teoretyczną i długą praktykę.
Doświadczenia można nabyć jedynie poprzez podejmowanie prób. Dlatego na naszym kursie przewidujemy specjalny „odcinek” poświęcony fotografii sportowej.

Za kilka tygodni rozpoczniemy Kurs Fotografii dla Początkujących.
Miejsce: Warszawa, okolice ul. Jana Pawła II

1. Wejdź na Anatomia Fotografii (http://serwer158465.lh.pl/autoinstalator/serwer158465.lh.pl/wordpress2983)
2. Wybierz zakładkę KURS
3. Kliknij SUBSKRYPCJA i zapisz się na newsletter aby otrzymywać najnowsze informacje dot. szczegółów KURSU
4. Zarezerwuj miejsce na najbliższym kursie! – wypełniając formularz na tej samej zakładce

Fotografia sportowa – zajawka

Fotografia sportowa to niezwykle wymagający rodzaj fotografii. Na wykonanie dobrego zdjęcia masz zaledwie kilka sekund i nie masz możliwości powtórzenia ujęcia. To fotografia, w której liczy się tak zwany „strzał”. Albo go masz albo go nie masz. Dobrze też mieć wiedzę na temat fotografowanej dyscypliny sportowej. Pozwoli ona przewidzieć moment, w którym prawdopodobnie może pojawić się okazja do świetnego ujęcia. Dzięki temu łatwiej jest się przygotować na odpowiednią chwilę.
Jeżeli wiedza sportowa będzie zbyt mała, można ciekawe chwile zwyczajnie przegapić. Trzeba też mieć wiedzę na temat specyfiki tego rodzaju fotografii, ale o tym będzie szczegółowo w kolejnym poście.

Fotografia reportażowa

Fotografia jako sztuka ma kilka bardzo interesujących odmian. I choć generalna zasada wykonywania zdjęć jest zawsze opiera się na odpowiednim dobraniu parametrów, to poszczególne jej rodzaje posiadają specyficzne dla siebie cechy. Inaczej bowiem należy wykonywać portrety, inaczej zdjęcia z wydarzeń sportowych a jeszcze inaczej zdjęcia reportażowe. Tymi ostatnimi dziś zajmiemy się szczególnie uważne.
Zdjęcie reportażowe wyróżniają się przede wszystkim swoim celem. Zasadniczo, zdjęcia reportażowe pełnią rolę informacyjną, choć niejednokrotnie to właśnie reportaż uchodził za najbardziej artystyczne i wymowne zdjęcie.
Cechy kompozycyjne tego typu zdjęcia to przede wszystkim akcja, której nie powinno się mylić z dynamiką. Akcja jest czymś co się dzieje, co można odczytać ze zdjęcia, ale nie musi to być dynamiczna akcja. Afrykańskie dzieci siedzące nad pustym talerzem mogą być bardzo bierne, statyczne a jednocześnie zdjęcie przedstawia akcję – głodujące dzieci. To ważne by zdjęcie reportażowe prezentowało również emocje. Mogą być one ukryte zarówno w twarzach przedstawionych postaci, czy też w fotografowanej scenerii, uwiecznionej akcji. Przekaz emocjonalny jednakże być musi, bo to jest cechą charakterystyczną tego typu relacji.
Jeżeli zaś chodzi o przekaz estetyczny, to tu również fotografia reportażowa ma swoje określone zasady. Przede wszystkim, ogromne znaczenie ma tutaj naturalność, nawet może lekka surowość. Zbyt złagodzone rysy twarzy, czy podkoloryzowane niebo nie będzie właściwe dla fotografii reportażowej. Takie rozwiązania sprawdzają się w fotografii pejzażowej czy portretowej. Reportaż natomiast to samo życie, takie jakie jest naprawdę. Jeżeli jest surowe, to musi też takie być na zdjęciu. Jeżeli reportaż dotyczy pozytywnych zdarzeń, tematem nie muszą być bowiem same dramatyczne okoliczności, to zdjęcie powinno być też estetycznie, wizualnie lekkie i naturalne. Jego charakterystyczną cechą jest właśnie prawdziwość.
Jakie tematy powinny być poruszane w fotografii reportażowej? Przede wszystkim ważne. Nie ma tutaj innego podziału i pomysłu na dobry reportaż. Jak wspomniano, mogą to być tematy przyjemne, miłe, pozytywne. Mogą też być wzruszające, trudne lub dramatyczne. Ważne, by zapoznanie się z nimi miało wpływ na nas, budziło w odbiorcach określone uczucia, emocje i reakcje. Powinno działać na wyobraźnię i pobudzać do myślenia oraz zadawania pytań na temat tego, co dzieje się poza zdjęciem aby dopowiedzieć historię na fotografii.
Fotografia reportażowa nie jest prosta. Wielu znawców sztuki odczuwa szczególną pokorę przed tego rodzaju zdjęciami. Trzeba tu bowiem wykazać się nie tylko doskonałą techniką fotografowania ale również, doskonałą umiejętnością zjednywania sobie ludzi, budzenia ich zaufania i zachęcania do naturalnego zachowania. Nie zawsze bowiem da się zrobić zdjęcie z zaskoczenia. Czasem o robionych zdjęciach reportażowych wiedzą wszyscy. To fotograf musi wówczas zachęcić ich do naturalności. Musi stać się często częścią zdarzenia, by móc go uchwycić w obiektywie…

Fotografia reportażowa – zajawka

Fotografia reportażowa jest jednym z trudniejszych rodzajów fotografii. Musi bowiem pokazać rzeczywistość dokładnie tak jak to wygląda będąc jednocześnie częścią samego zdarzenia.
Często bowiem nie da się wykonać fotografii reportażowej z ukrycia. Trzeba wejść w fotografowany świat, trzeba stać się jego częścią i zrozumieć sedno fotografowanego zdarzenia.
Fotografia reportażowa prowadzi za sobą przekaz lub przesłanie, które prawidłowo oddać można wyłącznie wówczas, gdy samemu się to prawidłowo zrozumie. Dlatego też, tak bardzo istotne jest by wejść w fotografię reportażową nie tylko całą swoją wiedzą, ale również ze zrozumieniem tematyki.

A o czym jeszcze należy pamiętać tworząc fotografię reportażową? Dowiesz się w najbliższym artykule.

Czas naświetlania

Czas naświetlania to niezwykle istotny parametr, który decyduje o jakości zdjęcia. Jeżeli będzie on zbyt krótki, zdjęcie nie zostanie doświetlone a tym samym znikną szczegóły, kolory i wyraz. Będzie ono zbyt ciemne.
Jeżeli czas naświetlania będzie zbyt długi, wówczas zdjęcie otrzyma zbyt dużo światła, będzie prześwietlone. Kolory zostaną wytrawione a szczegóły znikną w jasności.
To, jaki czas dobrać zależy od wielu różnorodnych czynników i warto się z nimi zapoznać najpierw teoretycznie, zanim przejdzie się do eksperymentów.

Technicznie czas naświetlania, jest to czas otwarcia migawki w aparacie. Jest to chwila, podczas której światło pada na materiał światłoczuły, którym w nowoczesnych aparatach jest matryca a w starszych była nim błona fotograficzna, czyli klisza.
Wartość czasu naświetlania wyrażana jest w ułamkach sekund, choć w wyjątkowych sytuacjach ustawia się również znacznie dłuższe czasy przekraczające nawet jedną sekundę. Najczęściej jednak, ostre i nieporuszone zdjęcia otrzymuje się w czasie naświetlania poniżej sekundy.

A jaki dokładnie powinien być czas naświetlania?
Jest na to stara i dobra zasada fotografii. Aby uzyskać dobre i ostre zdjęcie, czas naświetlania powinien być odwrotnością długości ogniskowej obiektywu. Jeżeli ogniskowa ma długość 50mm to czas naświetlania powinien wynosić 1/50 sekundy. W erze 'pradawnych’ lustrzanek niecyfrowych dobór takich parametrów w dobrze oświetlonych okolicznościach gwarantował uzyskanie optymalnego doświetlenia materiału światłoczułego.

Na wybór czasu naświetlania wpływ ma wartość przysłony i czułość ISO. O ISO była już mowa we wcześniejszym artykule ( ISO – co to jest i jak je wykorzystywać ). Tu warto wspomnieć, że regulując ISO i czas naświetlania wpływa się nie tylko na jakość zdjęcia ale również na jego wyraz, charakter artystyczny i przekaz. To bardzo ważne, ponieważ te właśnie parametry kształtują estetyczną warstwę zdjęcia.
Czas otwarcia migawki decyduje również o tym, czy decydujemy się na rozmycie ruchu, czy jego zatrzymanie.
Fotografia sportowa ceni sobie szczegóły, pozy, miny sportowców w ważnych dla nich momentach. Uzyskanie takiego efektu możliwe jest wyłącznie poprzez zamrożenie trwającego ruchu. Efekt zamrożenia można uzyskać ustawiając bardzo krótki czas otwarcia migawki. Wówczas światło padnie na materiał światłoczuły dosłownie w ułamku sekundy i tylko ten ułamek zostanie na fotografii zamrożony. To świetny sposób na fotografowanie nie tylko sportowców w czasie ich sportowej walki, ale również zwierząt i innych ulotnych obiektów, które mogą dać ciekawy efekt po „złapaniu”.
Jeżeli jednak fotografia nie ma przedstawiać zatrzymanych postaci ani krajobrazów, to dłuższy czas otwarcia migawki czasem pomoże w uzyskaniu efektu rozmycia. Już niewielka zmiana wystarczy, by płynący potok sprawiał wrażenie aksamitnej fali (przy krótkim czasie, krople oddzielą się od nurtu). Dalsze wydłużanie czasu spowoduje, że przejeżdżające nocą samochody pozostawią po sobie białą i czerwoną smugę a nieruchome otoczenie będzie nią niejako przeniknięte.

Widać zatem, że czas otwarcia migawki, choć zależny głównie od innych parametrów technicznych, wpływa na warstwę artystyczną zdjęcia. Dla uzyskania dobrego technicznie zdjęcia powinien być prawidłowo zintegrowany z wartością przysłony i czułością ISO. Jednak na jego odpowiednie dopasowanie ma wpływ przede wszystkim zamierzony cel i efekt jaki chcemy uzyskać.

Czas naświetlania – zajawka

Obserwując liczne fotografie artystów fotografików można dostrzec, że czasem stawiają oni na rozmycie ruchu, innym razem starają się go zatrzymać, jak gdyby był zamrożony. Obydwa te efekty można uzyskać poprzez odpowiednie manipulowanie czasem otwarcia migawki czyli czasem naświetlania materiału światłoczułego. Dobór odpowiednich parametrów w tym zakresie, zależny jest jednak nie tylko od wizji autora i zamysłu artystycznego. Znacznie więcej czynników na to wpływa.
Czas otwarcia migawki ma znaczenie nie tylko dla wizji artystycznej, ale również dla technicznej jakości zdjęcia. Wiadomo, że w fotografii artystycznej na sukces składają się dwa elementy. Jednym z nich jest technika a drugim wyraz artystyczny. Tylko jeżeli oba są na wysokim poziomie możemy mówić o zdjęciu dobrej jakości.

Tymczasem na oba wpływ właśnie czas naświetlania. Skoro więc jego znaczenie jest tak duże, warto przyjrzeć się bliżej jego działaniu, wykorzystaniu i zasadom stosowania.

Temat czasu naświetlania przybliżymy w tym tygodniu.