Histogram – co to jest i jak należy go czytać

W wykonywaniu poprawnych zdjęć pomaga nam w dzisiejszych czasach wiele różnorodnych sprzętów, aplikacji i technologicznych rozwiązań. Analizują one zdjęcie pokazując natychmiast jego błędy i niedociągnięcia techniczne, sugerując jednocześnie sposób ich naprawienia. To doskonałe rozwiązania dla wszystkich początkujących fotografów dla których uzyskanie informacji zwrotnej na temat technicznej jakości zdjęcia jest ważne. Dzięki temu nie tylko mogą poprawić swoje kompozycje ale przede wszystkim mogą się uczyć; jak wykonywać poprawnie zdjęcia. Uczą się co „psuje” zdjęcie a co pozwala uzyskać ciekawszy efekt. Jednym z takich pomocników fotografa jest histogram.
Co to jest i jak należy go czytać – opowiem poniżej 🙂

Co to jest histogram
Przede wszystkim należy zacząć od tego czym w ogóle jest histogram i jakie informacje przekazuje.
Jest to mapa tonów zdjęcia. Służy do oceny ekspozycji, jasności i kontrastu. Po lewej stronie histogramu znajduje się czerń, po jego prawej stronie jest biel. Przedstawiany jest on w postaci wykresu krzywej.
Może przedstawiać większe skupienie z lewej strony, z prawej, po obu stronach lub po środku. Każdy z tych kształtów mówi nam o czymś zupełnie innym i przekazuje bardzo istotne informacje na temat zdjęcia. Histogram dostępny jest w menu zdjęcia na aparacie cyfrowym.
Warto wiedzieć w jaki sposób interpretować poszczególne sposoby rozłożenia tonów. Pozwala to natychmiast skorygować zdjęcie, zmienić parametry ustawienia aparatu i uzyskać lepszy efekt.

Histogram skupiony z lewej strony
Histogram, który skupiony jest z lewej strony oznacza, że zdjęcie jest niedoświetlone a większość jego tonów przeszła w czerń. Żeby zdjęcie poprawić, należy je nieco bardziej doświetlić. Można to zrobić poprzez dodatkowe źródło światła, dłuższy czas otwarcia migawki lub mniejszą przysłonę.

Histogram skupiony po prawej stronie
Jeżeli wykres histogramu wykazuje znaczne przesunięcie w prawo oznacza to, że zdjęcie zostało prześwietlone a tony jasne całkowicie zostały utracone. W takiej sytuacji należy pomyśleć o ograniczeniu światła. Można to zrobić za pomocą ustawienia krótszego czasu lub większego przysłonięcia. Na pewno należy iść w kierunku ograniczenia dopływu światła.

Histogram rozłożony po obu stronach
Pierwszą i naczelną informacją jest tutaj ogromna kontrastowość. Histogram, który rozłożony jest po obydwu stronach skali mówi o niedoświetleniu tonów najciemniejszych i prześwietleniu jasnych. Zdjęcie wymaga korekty, która w tym przypadku nie jest wcale łatwa. Trzeba bowiem tak manipulować światłem, żeby ograniczyć je tam, gdzie jest go zbyt dużo i doświetlić te elementy zdjęcia, które tego wymagają. Tu sprawdzą się różnego rodzaju blendy i oświetlenie punktowe. Trzeba jednak używać ich z ogromną ostrożnością.

Histogram umieszczony na środku
Jeżeli wykres histogramu koncentruje się w środkowej części oznacza to, że zdjęcie jest bardzo mało kontrastowe. Technicznie przeważnie nie jest to złe zdjęcie. Jest to informacja, że wszystkie tony zostały w zdjęciu odpowiednio doświetlone, nie ma dużych rozbieżności między tonami jasnymi i ciemnymi. Problem może pojawić się dopiero później, gdy w obróbce będziemy próbować zwiększyć kontrastowość. Generalnie jednak, taki histogram to wiadomość, że zdjęcie zostało wykonane przy odpowiednich parametrach.

Analizowanie histogramu to sposób na bardzo efektywne uczenie się prawidłowego wykonywania zdjęć. To również sposób na zrozumienie tego, jak się właściwie zdjęcia wykonuje, na co należy zwracać uwagę i czym się kierować przy podejmowaniu decyzji dotyczących parametrów zdjęcia.
Jednocześnie pozwala znacznie łatwiej zrozumieć niuanse ekspozycji i kontrastów.